Aldwin van Gils maakt houten mountainbike

Van houten plankjes tot een handmade bike

December 2017

Een jaar terug zag Bekenaar Aldwin van Gils (49) op vakantie in Griekenland een houten fiets staan. Het viel de van oorsprong timmerman op en hij vroeg zich af of hij dit ook zou kunnen maken?

Een jaar en vele uren knutselwerk verder, staat er een mooie handgemaakte eikenhouten mountainbike in zijn garage. Hij is trots op zichzelf en trots op het product, daarom doopte hij zijn eerste eigen product tot FIER

 “Eerlijk zeggen wat ik dacht toen ik op Kos die fiets zag staan? Volgens mij kan ik het beter,” zegt hij met lichte trots in zijn stem. “Maar op het moment dat ik dat tegen mijn vrouw uitsprak, besefte ik ook dat ik mezelf wel wat oplegde.” Aldwin werkte ooit als timmerman op de bouwplaats, later groeide hij door naar uitvoerder en daarna tot instructeur. Bij alles wat er gemaakt wordt, vraagt hij zich af hoe het echt in elkaar zit, of er betere alternatieven zijn en hoe het proces van maken in elkaar steekt.

“Op het moment dat ik daadwerkelijk aan de klus begon, legde ik mezelf ook op om het met zoveel mogelijk handwerk te doen,” legt hij uit. “Het allereerste is de keuze van de geometrie, ofwel de hoeken van de centrale buizen die het type van de fiets bepalen. Ik kreeg bij Henk Baars een oud model frame mee, dat ik kon gebruiken om de eerste mal te maken. Het kostte me heel wat denkwerk om te bepalen op welke wijze ik het frame de juiste stevigheid kon geven. Uiteindelijk koos ik er voor om kleine eigenhouten plankjes te zagen van 5 x 60 mm. Ik lijmde die op elkaar om ze zo de juiste omvang te geven. Daarna heb ik ze met een omgekeerde schaaf weer kleiner gemaakt tot ik de juiste vorm had. Ik werd me pas tijdens het maken echt bewust dat veel lijnen aan een fiets die recht lijken, in werkelijkheid niet recht zijn.” Op dat punt kwam een andere passie van Aldwin hem goed van pas: het mountainbiken. Al vanaf zijn 17-de is hij fanatiek met sporten bezig en menig uurtje zit hij op de ATB. Zo was hij zowel dit als vorig jaar lid van het team dat de monsterafstand van Pieterburen naar Vaals non-stop op de ATB aflegde. “Ja, de fietservaring is er wel, erkend hij. Maar bij het knutselen aan deze fiets moest ik wel buiten mijn eigen grenzen denken. Er zaten enkele bijzondere uitdagingen aan, zo koos ik er voor om de zadelpen meteen door te laten lopen tot bijna aan de trapas. Hierdoor kan ik het zadel nooit hoger zetten, maar dat hoeft ook niet omdat ik zelf de enige gebruiker ben. Mocht er een kleiner iemand op gaan rijden dan kan ik gewoon een stuk van de zadelpen afzagen.”

Een andere uitdaging was de trapas. Aldwin maakte daar eerst een massieve blok om er daarna met de kolomboor het juiste gat in te boren. “Daarbij was het van belang om het frame exact recht te hebben liggen bij het boren. Ik heb ook het gat 1 mm kleiner gemaakt als de bus die erin ging. Elke speling die daar later ontstaat, is funest. Uiteindelijk paste het precies, dus dat is mooi.” Ook iets simpels als het stuur hield de Beekse timmerman goed bezig. “Op mijn eigen ATB heb ik een licht gebogen stuur, dat wilde ik graag namaken. Ik maakte eerst een eikenhouten balk, die ik daarna rond maakte (in het midden verdikt), waarna ik hem met buigen de juiste kromming gegeven heb.”

De (schijf) remmen en het schakelsysteem tikte hij als gebruikte materialen op de kop, enkel de voorvering en de banden zijn nieuw. Voor de kenners: er zit een dubbel voorblad op en achter een 10-speed, waardoor hij 20 versnellingen heeft. De achterbrug maakte hij van aluminium, om een stevige verbinding te hebben voor de wielplaatsing. Als allerlaatste werd het houtwerk afgelakt met een blanke, waterafstotende lak. “Ik verwacht niet dat ik met deze fiets wedstrijden of grote tochten ga rijden,” blikt hij vooruit. “Ik zie het meer als een mooie fiets om door Hilvarenbeek te cruisen.  Speciaal voor het interview wordt de fiets gewogen: 12,4 kilogram schoon aan de haak. De hele klus is hem niet tegengevallen, uiteindelijk zat er zo’n zestig uur aan montagewerk in. “Maar dan heb ik het denkwerk nog niet meegerekend, want ik moest over veel onderdelen goed nadenken. Uiteindelijk paste alles precies in elkaar en waren er geen grote tegenvallers.”

Op het moment dat het product bijna gereed was, dacht hij ook na over zijn eerste creatie. “Brigitte mijn vrouw, bracht mij op een idee. Fierder betekent doorgaan in het Fries. Die term is wel van toepassing op mij. De naam Fier past dan ook goed bij deze fiets. Of er ooit nog een vervolg komt sluit hij nog niet uit. “Als ik er ooit nog een zou bouwen, zou ik een andere houtsoort kiezen,” kijkt hij vooruit. “Misschien is het ook wel een extra uitdaging om de houten buizen dan hol te maken.”

Of dit betekent dat zijn eerste creatie te koop komt? “Daar moet ik nog niet aan denken,” zegt hij veelbetekenend. “Maar wie weet….”