Frie Roest schiet raket mee de ruimte in

Maart 2024

Frie Roest hier op de achterste rij, tweede van L

Als je opgroeit aan de Heikant in Hulsel lijkt het heelal ver weg, maar voor Hulselnaar Frie Roest (26) kwam dit afgelopen week in sneltreinvaart dichterbij. Als student aan de TU is de Hulselnaar betrokken bij een team dat afgelopen week een bijzondere raket de ruimte inschoot. De lancering  was in Noord Zweden, ruim boven de poolcirkel en het project PR*specae is een samenwerking tussen de TU (Eindhoven) en het Radbout ziekenhuis.
Hij is slechts enkele meters lang en heeft een diameter van 36 centimeter. Het is geen raket waar je zelf in plaats kunt nemen, maar hij kan wel een hoogte bereiken van tachtig kilometer. In het binnenste zit een module die een signaal stuurt naar ontvangers op een grondstation. Hierdoor kan nog nauwkeuriger dan met de reguliere GPS gemeten worden en daarmee zijn tal van nieuwe toepassingen binnen handbereik. Naast de signaal-module zit er ook een onderdeel in gevuld met een specifieke kunststof waarmee kosmische straling omgezet kan worden in licht. Met sensoren op de grond kan vervolgens de kosmische straling worden gemeten.
Frie Roest is student  Mechanical Engineering en bezig aan het laatste deel van zijn Master werktuigbouwkunde aan de TU in Eindhoven. Hij wilde aan het einde van zijn studie nog wat extra doen en keek rond bij studententeams die projectmatig nieuwe wegen verkennen (zoals ook het bekende solarteam die met zonneauto's experimenteren). Hij kwam in contact met het team dat bezig was om een raket te ontwerpen en lanceren, het team PR*space. De studenten in het team hebben allen hun specifieke taken en er was een overvloed aan electronica specialisten, maar ze misten nog iemand op het gebied van bouwkunde, iemand die de behuizing van de raket kon maken. Frie besefte dat dit zijn buitenkans was en het duurde niet lang of hij zat midden in het ontwerpen en experimenteren met de nieuwe raket. Het was nog niet zo eenvoudig om het juiste materiaal te vinden waarmee de buitenkant van de raket bekleed kon worden, maar utieindelijk lukte het hem wel om dit goed af te ronden. Hij gebruikte hier voor een deel aluminium voor, maar ook een specifieke kunststof die hij betrok van onderzoekcentrum CERN.
"Het grootste probleem zit hem in het temperatuurverschil," legt hij uit. "Bij de lancering was het -40 graden, maar in de lucht loopt de temperatuur door de wrijving wel op tot +200 graden."
Maar dan moet er ook nog afgereisd worden naar Zweden, waar de lancering plaats zou vinden.
"Wij moesten zoveel specifieke materialen meenemen, waaronder ook accu's dat dat in een vliegtuig niet kon," kijkt hij terug. "Daarom besloten we met een aantal met de trein te gaan. Een tocht van 2600 kilometer die we in twee dagen aflegden." De lancering vond plaats bij het Esrange Space Center in Zweden waar in het Rexus project samengewerkt wordt met andere Europese, Zweedse en Duitse ruimtevaartorganisaties. Uiteindelijk was donderdag 14 maart de grote dag waarop de raketlancering plaats zou vinden. Frie was tot op het allerlaatste moment nog zaken aan het finetunen met onderdelen aan de buitenkant van het gevaarte.
"Maar als dan de knal klinkt en hij spuit de lucht in, dan gaat er veel door je heen," blikt hij een dag later terug. "Ook valt er veel van je af want vanaf dat moment kunnen we niets meer doen dan afwachten en hopen dat het allemaal goed werkt."Uiteindelijk kwam de raket na 20 minuten weer met een parachute naar beneden en konden de studenten de materialen gaan bergen. Tot tevredenheid konden ze de verzamelde data al snel veilig stellen, waarna de komende tijd de meetgegevens verder geanalyseerd kunnen worden. 
"Het was een bijzonder avontuur," zegt Frie die in het noorden ook uitgebreid kennis maakte met het noorderlicht. Weer terug op Hulselse bodem, beseft hij dat hij een mooi avontuur rijker is. Als hij komend jaar zijn studie afrond ligt er een mooi werkterrein in de werktuigboukunde op hem te wachten, maar deze ervaring heeft hij alvast in zijn rugzak.